Martha Nussbaum is in Nederland een van de meest gelezen denkers van onze tijd. Zij heeft de afgelopen jaren dan ook regelmatig op de ISVW voordrachten gehouden. Het werk van Martha Nussbaum kan worden omschreven als een opvoeding tot (mede)menselijkheid met aandacht voor de rol van emoties en de narratieve…
Op de eerste bijeenkomst van deze Masterclass maken we – door een korte schets van de ontwikkelingen in haar werk – kennis met Martha Nussbaum. Vervolgens besteden we uitgebreid aandacht aan haar boek De breekbaarheid van het goede dat haar in één klap bekendheid bezorgde. In dit werk behandelt zij…
Op de tweede bijeenkomst van de Masterclass besteden we aandacht aan haar boek The therapy of desire waarin ze de hellenistische filosoof omschrijft als een geneesheer met een bepaalde opvatting van gezondheid, een diagnose van de oorzaken van de ziekte en een daarbij passende therapie. Volgens Nussbaum boden de drie…
Op de derde bijeenkomst van de Masterclass vertelt Martha Nussbaum ons hoe (volgens haar) literaire teksten – naast onze rationele vermogens – ook onze verbeelding, empathie en emoties aanspreken en bijdragen aan de ontwikkeling van het vermogen jezelf (a) aan een kritisch onderzoek te onderwerpen, (b) als een wereldburger op…
Op de vierde bijeenkomst van de Master Class maken we kennis – onder meer door passages te lezen uit haar boek Mogelijkheden scheppen – met Nussbaums theorie van rechtvaardigheid: de ‘capability approach’. We lezen hoe zij ‘capabilities’: elementaire, inwendige en gecombineerde, omschrijft en tien ‘capabilities’ beschouwt als ‘drempel’ naar een…
Tachtig jaar geleden publiceerde de Franse filosoof Maurice Merleau-Ponty zijn baanbrekende werk Phénoménologie de la perception. In het boek breekt hij met de ‘lichaamsvijandigheid’ van de westerse filosofie. Anders dan Heidegger benadrukt hij het belichaamde karakter van ons bestaan en contra Sartre co-existentie als kenmerk van ons leven. In Fenomenologie…
Op de vijfde en laatste bijeenkomst van de Masterclass bespreken we haar boek Gerechtigheid voor dieren waarin zij het volgende aan de orde stelt: ‘Overal zijn dieren in gevaar. Of het nu gaat om de gruwelijke mishandeling in de vleesindustrie, de jacht, de vernietiging van de natuurlijke omgeving of de…
In deze Summer School bespreken wij het werk van de spraakmakende denker Peter Sloterdijk (1947) Hij wordt beroemd door zijn boek Kritiek van de cynische rede (1983) waarin hij voorstelt niet langer te leven zoals ‘men’ leeft maar radicaal anders: ‘kynisch’ in het leven te staan. In Je moet je…
We weten allemaal dat onze prachtige groene planeet in groot gevaar verkeert. Toch gedragen we ons alsof er geen relatie bestaat tussen onze leefwijze en de toestand van onze planeet. Wanneer ik zaterdagochtend mijn krant opensla, lees ik de verontrustende berichten over hoe het met de aarde en haar bewoners…
De School voor Systemische Opleidingen heeft mij gevraagd opnieuw de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie te geven. De leergang biedt een kennismaking met de opvattingen van een aantal belangrijke hedendaagse denkers. Gedurende de leergang kom je te weten dat in de hedendaagse filosofie een taal-analytische wending heeft plaats gevonden…
Op de eerste bijeenkomst van de Leergang: Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie volgen we in vogelvlucht de ontwikkelingen in de Westerse wijsbegeerte (van Plato tot Friedrich Nietzsche). We komen te weten hoe in de Oudheid filosofie werd opgevat als ‘politicologisch project’, dat Plato de mens opvatte als lichaam en ziel,…
In het tweede weekeinde van de Leergang Hedendaagse filosofie ven narratieve systeemtherapie maken we kennis met de opvattingen van de twee ‘reuzen’ van de Westerse filosofie van de twintigste eeuw Ludwig Wittgenstein en Martin Heidegger. Wittgenstein is verantwoordelijk voor de ‘linguistic turn’ in de Westerse filosofie. Filosofie wordt door hem…
In het derde weekeinde van de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie maken we kennis met de opvattingen van Michel Foucault en Jacques Derrida. Foucault laat zien dat elke gespreksgemeenschap een orde van spreken (discours) kent – een samenhang van krachtenveld en heersende opvattingen die met behulp van een aantal…
In het vierde weekeinde van de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie maken we kennis met de opvattingen van Gilles Deleuze, Luce Irigaray en Rosi Braidotti. Deleuze omschrijft filosofie als de creatie van concepten en stelt voor het zelf op te vatten als rizomatisch van aard. Irigaray maakt duidelijk dat…
In het vijfde weekeinde van de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie maken we kennis met de opvattingen van Emmanuel Levinas en Antonio Damasio. Levinas stelt dat – anders dan tot nu toe gebruikelijk – ethiek heteronomie als grondbeginsel zou moeten hebben, dat elke handelingssituatie een ethische dimensie heeft en…
Kunnen we in het heden zijn zonder gedachten of gevoelens over wat geweest is en wat zal wezen? Kunnen we er zijn zonder dat we iets vrezen of wensen? Kunnen we ons leven ervaren en aanvaarden als een proces van ontstaan – (kortstondig) bestaan – vergaan? Kunnen wij met de…
In het zesde weekeinde van de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie maken we kennis met de opvattingen van Peter Bieri, John Shotter en Jan Olthof. Bieri omschrijft de therapeutische praktijk als een praktijk van toe-eigening van de wil waarin door articulatie, begrijpen en beoordeling van de wil de speelruimte…
De School voor Systemische Opleidingen heeft mij gevraagd de Leergang Hedendaagse filosofie en narratieve systeemtherapie te geven. De leergang biedt een kennismaking met de opvattingen van een aantal belangrijke hedendaagse denkers. Gedurende de leergang kom je te weten dat in de hedendaagse filosofie: – een taal-analytische wending heeft plaats gevonden…
Gedurende het weekeinde reizen we van Freiburg im Breisgau, waar Erasmus woonde toen hij zijn Voorbereiding op de dood schreef – via de Dordogne, waar Montaigne aan zijn Essais voltooide, Jena, waar Hegel Napoleon door de stad zag rijden terwijl hij aan zijn Fenomenologie van de geest werkte, en Kopenhagen…
