Wij leven in het antropoceen: het tijdperk waarin de mensheid als nooit tevoren zijn invloed op de aarde laat gelden. Die invloed heeft catastrofale gevolgen: het stijgen van de zeespiegel, klimaatopwarming, meer broeikasgassen en het uitsterven van soorten zijn slechts enkele voorbeelden. Hoe het tij te keren? Hoe een homo ecologicus te worden? Wat te doen?
In het seminar bespreken we drie varianten van ecologisch denken. Als eerste maken we kennis met Nietzsche die ons oproept om ‘voorbij de mens’ te worden: een lichaam dat voelt het erom gaat krachtig in het leven te staan en de aarde trouw te blijven. We lezen passages uit Aldus sprak Zarathoestra waarin hij een ‘terrasofie’ ontwikkelt, een nieuwe wijsheid over het leven op aarde, een ecologische levenskunst. Vervolgens reizen we naar het Zwarte Woud om daar Heidegger te ontmoeten die al in de jaren twintig voorstelde om onszelf als erzijn (Dasein) te verstaan, als in betrekkingen met de bomen, de beken en de beesten. We lezen passages uit zijn latere werk (‘Brief over het humanisme’, ‘Bouwen Wonen Denken’ en ‘Het identiteitsbeginsel’) waarin hij de mens omschrijft als de hoeder en nabuur van zijn, waarin hij de brug beschrijft als een oord: ‘het verzamelt op haar manier het viertal (aarde en hemel, de goddelijken en de stervelingen) bij zich’ en waarin hij schrijft dat mens en zijn elkaar in eigendom gegeven zijn, als wederzijdse toe-eigening (Ereignis).
Tot slot komen we de zgn. ‘profeet-filosoof van het antropoceen’ Morton tegen. Op onorthodoxe wijze levert Morton een bijdrage aan de inmiddels breed gevoerde discussie over het tijdperk waarin de mens een geologische factor is geworden en een destructieve invloed uitoefent op het klimaat en de gesteldheid van de aarde. We lezen passages uit zijn boek Duistere ecologie waarin hij vertelt wat hij verstaat onder Antropoceen, Agrilogistiek en Archelithicum (en dat zijn alleen maar de vreemde woorden die beginnen met een ‘A’).
Het seminar wordt gegeven in de tuin van Lakki Village aan de baai van Egiali op het Griekse eiland Amorgos.
Filosoferen in Griekenland II
Ecologisch denken
Een kennismaking met Friedrich Nietzsche, Martin Heidegger en Timothy Morton
Egiali Amorgos 16 t/m 20 september 2019
Meer informatie (over reis, accommodatie en kosten) en inschrijving: info@janflameling.nl